نام فایل : بورس-کامل-21ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 21

حجم : 108 کیلوبایت

تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران
بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردید. این سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانك توسعه صنعتی و معدنی آغاز كرد.
سابقه بورس اوراق بهادار در جهان متجاوز از ۴۰۰ سال است.
بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردید. این سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانك توسعه صنعتی و معدنی آغاز كرد. در پی آن سهام شركت نفت پارس ، اوراق قرضه دولتی ، اسناد خزانه ، اوراق قرضه سازمان گسترش مالكیت صنعتی و اوراق قرضه عباس آباد به بورس تهران راه یافتند. اعطای معافیت های مالیاتی شركت ها و مؤسسه های پذیرفته شده در بورس در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام آنها ، نقش مهمی داشته است.
طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران تعداد شركت ها، بانك ها و شركت های بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۲/۶ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۵۷ افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۱۵۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ افزایش یافت.
در سال های پس از انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونی های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد كه بورس اوراق بهادار تهران را نیز در بر گرفت. نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانك ها در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۵۸ توسط شورای عالی انقلاب بود كه به موجب آن بانك های تجاری و تخصصی كشور در چهار چوب ۹ بانك شامل ۶ بانك تجاری و ۳ بانك تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شركت های بیمه نیز در یكدیگر ادغام گردیدند و به مالكیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیر ۱۳۵۸ باعث گردید تعداد زیادی از بنگاه های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند. به گونه ای كه تعداد آنها از ۱۰۵ شركت و مؤسسه اقتصادی در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شركت در پایان سال ۱۳۶۷ كاهش یافت. بدین ترتیب در طی این سالها بورس و اوراق بهادار دوران فترت خود را سپری كرد كه تا پایان سال ۱۳۶۷ ادامه یافت .
از سال ۱۳۶۸ ، در چهار چوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه ای برای اجرای سیاست خصوصی سازی، مورد توجه قرار گرفت. بر این اساس سیاست گذاران اقتصادی در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پاره ای از وظایف تصدی های دولتی به بخش خصوصی، جذب نقدینگی و گردآوری منابع پس اندازی پراكنده و هدایت آن به سوی مصارف سرمایه گذاری، در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش مؤثر بخش خصوصی برای مشاركت فعالانه در فعالیت های اقتصادی نقش مهم و اساسی داشته باشد.
در هر حال، گرایش سیاست گذاری های كلان اقتصادی به استفاده از ساز و كار بورس، افزایش چشمگیر شمار شركت های پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در پی داشت كه بر این اساس طی سال های ۱۳۶۷ تا امروز تعداد بنگاه های اقتصادی پذیرفته شده در بورس تهران از ۵۶ شركت به بیش از ۴۰۰ شركت افزایش یافته است.
تاريخچه معاملات بورس اوراق بهادار تهران
انديشه برخورداري از بازار اوراق بهادار و سرعت بخشيدن به فرايند صنعتي شدن كشور به دهه 1310 باز مي‏گردد. در آن هنگام گروهي در بانك ملي ايران به مطالعه موضوع پرداختند. گزارشي كه در سال 1317 تكميل شد شامل جزييات مربوط به تشكيل بازار اوراق بهادار بود
آغاز جنگ دوم جهاني و رخدادهاي سياسي و اقتصادي متعاقب آن راه‏اندازي بورس اوراق بهادار را تا سال 1346 و زماني كه قانون بورس اوراق بهادار تصويب شد به تأخبر انداخت. بورس اوراق بهادار تهران در فروردين 1347 گشايش يافت. در آغاز تنها اوراق بهادار اوراق قرضه دولتي و برخي اوراق ديگر كه از پشتوانه دولتي برخوردار بود در بازار معامله مي‏شود. اما در سال‏هاي بعد و در دهه 1350 رونق تقاضاي سرمايه منجر به افزايش تقاضا براي سهام شد. در عين حال تغييرات نهادي مانند انتقال سهام شركت‏هاي عمومي و بنگاه‏هاي خصوصي كه در مالكيت خانوادگي بودند به كاركنان و بخش خصوصي به گسترش فعاليت بازار اوراق بهادار منجر شد.پس ازپيروزي انقلاب، تجديد ساخت اقتصاد در پي جنگ عراق با ايران كنترل بخش عمومي بر اقتصاد را ناخواسته گسترش داد و از نياز به سرمايه خصوصي كاست. در نتيجه اين حوادث بورس اوراق بهادار تهران وارد دوره توقف فعاليتها شد .در سال 1368 با آغاز برنامه واگذاري بنگاه‏هاي اقتصادي به بخش خصوصي و گسترش فعاليت خصوصي بر مبناي نخستين برنامه پنج ساله كشور دوران ركود بورس خاتمه يافت. در پي آن بورس بتدريج وارد دوره گسترش خود شد. تا امروز بورس كم و بيش به گسترش خود ادامه داده است و امروز بيش از 300 شركت كه ارزش بازار آن‏ها متجاوز از70 هزار ميليارد ريال است در فهرست سهام پذيرفته شده در بورس اوراق تهران هستند. افزون بر سهام اكنون در بورس گواهي‏هاي سپرده ارزي نيز در تالار بورس اوراق بهادار تهران مبادله ميشود كه حجم سالانه داد و ستد آن به چند ميليارد دلار ميرسد. بالاترين مقام در بورس اوراق بهادار تهران شوراي بورس است كه وظيفة نظارت بر بازار سرمايه و تنظيم آن بر عهده دارد. مقامات دولتي، نمايندگان بخش خصوصي و صاحب نظران اقتصادي اعضاي اين شورا هستند رييس كل بانك مركزي رييس شوراي بورس است .ساير بخش‏هاي تشكيل‏دهنده بورس اوراق بهادار تهران عبارتند از هيئت پذيرش و هيئت داوري و سازمان بورس. هيئت مديره اين سازمان مرجع سياست گذاري در بورس اوراق بهادار تهران است . هيئت مديره دبير كل سازمان را به عنوان عاليترين مقام اجرائي بورس براي يك دوره دو ساله منصوب مي‏كند. در عين حال انتصاب مجدد دبير كل هيچ‏گونه محدوديتي ندارد اكنون بيش از 60 كارگزار در بورس اوراق بهادار فعاليت دارند. داد و ستد در بورس اوراق بهادار براساس سفارش‏هاي خريد و فروشي است كه كارگزاران دريافت مي‏كنند. ساعات داد و ستد از 9 صبح تا 12:30 روزهاي شنبه تا چهارشنبه به جز ايام تعطيل رسمي است. دوره تسويه در بورس از زمان معامله تا 4 روز است. اكنون فرايند داد و ستد سهام خودكار است و از طريق شبكه رايانه‏اي انجام ميشود بورس اوراق بهادار تهران برنامه‏هاي متنوعي براي گسترش بازار دارد. اين برنامه‏ها در چهار مجموعه قرار دارد. نخست گسترش موضوعي بازار كه راه‏اندازي بورس‏هاي تخصصي كالا با كمك ساير بورس‏هاي منطقه را مورد نظر قرار مي‏دهد. دوم گسترش ابزاري بازار كه براساس آن ابزارهاي متنوع‏تري در تالار داد و ستد شود. سوم گسترش جغرافيايي بازار كه براساس آن در مراكز استان‏ها و مناطق آزاد كشور امكان معاملات سهام وجود داشته باشد و سرانجام برنامه‏هاي گسترش ساختاري بازار سرمايه كه راه‏اندازي تالارهاي متنوع‏تر براي داد و ستد را در دستور كار قرار مي‏دهد.
مجموعه قوانین و مقررات بورس اوراق بهادار
قوانین
قانون تسهیل اعطاء تسهیلات بانکی و افزایش منابع مالی و کارآیی بانکها -مصوب 5/4/1386 مجلس شورای اسلامی
قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران - مصوب مجلس شورای اسلامی، اول آذرماه 1384
قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی- مصوب جلسه 23/10/83 مجلس شورای اسلامی
ماده(15)قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی- مصوب 1383، مجلس شورای اسلامی
مواد 94 و 95 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1383-1379)
قانون تجارت الکترونیکی - مصوب 17/010/82 ، مجلس شورای اسلامی
ماده(17)قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشور- مصوب 26/5/1382
استفساریه ماده(95)قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1379...
قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت- مصوب 30/6/1376، مجلس شورای اسلامی
قانون تأسیس بورس اوراق بهادار- مصوب اردیبهشت 1345
لایحه بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران- پیشنهادی کمیته کاری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی
قانون تجارت - تاریخ تصویب : 13/02/1311
...