نام فایل : مقدمه ای بر بسته بندی مواد غذایی 42ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 38

حجم : 229 کیلوبایت

مقدمه ای بر بسته بندی مواد غذایی
مقدمه
بسته بندي عبارت است از هنر وعلم اماده سازي مواد غذايي براي انبار کردن ،ودر نها يت فروش . بسته بندي بايد تا حد امکان ساده و ارزا ن باشد ضمن اينکه اهداف اوليه بسته بندي يعني خاصيت حفاظتي و جذابيت رانيز دارا باشد . با عنايت به اين که مواد بسته بندي توسط ماشين هاي مختلف فرايند مي شوند بنابراين خواص ديگري نيز بايد داشته باشند که عبارتند از : نرمش ، قابليت پذيرش چاپ ، قابليت استفاده در ماشين هاي لفاف ، قابليت دوخته شدن در حرارت ، شکل پذيري به کمک باد يا خلا و يا فن اوريهاي حرارتي . خواص مطلوب ديگري که به وﻴﮋه از ديدگاه صنايع غذايي مهم هستند عبارتند از : شفا فيت ، نفوذپذيري يا غير نفوذپذيري محصول نسبت به بخار اب وگازهاي دي اکسيد کربن ، اکﺳﻴﮋ ن و نيتروﮋن .
اگر چه تعداد زيادي از مسا ئل فن اوري مربوط به استفاده از مواد پلاستيکي در بسته بندي مواد غذا يي از جمله مشکلاتي هستند که کلا به صنعت بسته بندي مربوط مي شوند ولي برخي از مسا ئل مربوط به طبيعت ماده به کار رفته در بسته بندي هستند که بايد مورد توجه قرار گيرند . موفقيت کاربرد پلاستيک ها در بسته بندي نياز به همکاري توليد کنند گان مواد غذا يي ، سازند گان انواع پلاستيک ها ، طراحان ودر نها يت مصرف کنند گان دارد .ملا حظات اقتصا دي محدوديت هاي بيشتري را اعمال مي کند ، چرا که مصرف کننند گان صرفا به دنبال کيفيت محصول هستند تا بسته بندي انها .
نيازمند يها و وﻴﮋگيهاي مهم مواد بسته بندي مواد غذا يي را مي توان به شرح ذيل دسته بندي کرد :
-شفا فيت ودرخشش سطح ان براي رضايت وجلب نظر مصرف کننده
-کنترل در انتقال رطوبت
-کنترل در انتقال ساير گاز ها
-تحمل تغييرات درجه حرارت به هنگام نگهداري و استفاده
-فقدان مواد سمي
-ارزان بودن
-مقاومت در مقابل ضربه
مصرف کننده دوست دارد انچه مي خرد ببيند و بنابراين شفا فيت وشيش هاي مانند بودن بسته هاي مواد غذا يي نياز ضروري در بسته بندي انها است . مواد غير شفاف مانند سيني هاي سفيد رنگ نيز در حد وسيعي مورد استفاده قرار مي گيرند . اين سيني ها مانع از ان مي شوند تا مصرف کننده هر دو طرف ماده غذايي راببيند که در برخي موارد مانند بسته بندي گوشت از عدم اعتماد و مقاومت خريدار مي کاهد .کنترل تغييرات رطوبت موجود در ماده غذايي در طول نگهداري ان بسيار مهم است . برخي فراورده هاي غذا يي مانند چيپس ، پفک و بيسکويت بايد در موادي بسته بندي شوند که نفوذپذيري انها به رطوبت خيلي کم باشد تا تردي انها محفوظ بماند . همچنين از تبخير برخي مواد غذايي بايد جلوگيري گردد و در اين موارد نيز بايد از ورقه هايي با نفوذپذيري پايين استفاده شود . در بقيه موارد از دست دادن نسبي رطوبت ماده غذا يي مطلوب است تا از عرق زدن و تراکم بخار اب در داخل پاکت بسته بندي و در نتيجه از بين رفتن شفا فيت ان وخطر رشد کپکها جلوگيري شود .
علاوه بر اتنتقال بخار اب به داخل وخارج مواد بسته بندي ، کنترل نفوذ پذيري اين مواد نسبت به ساير گا ز ها مانند اکﺳﻴﮋ ن و گاز کربنيک نيز از اهميت وﻴﮋهاي برخوردار است . اغلب مواد غذا يي تازه نياز به تنفس دارند وبنابراين مواد بسته بندي اين گونه غذا ها بايد امکان تنفس را از نظر تامين اکﺳﻴﮋن و حذف گاز کربنيک فراهم اورد . در مواقعي که مواد بسته بندي انتخاب شده نتواند به اندازه کافي گازهاي تنفسي را منتقل نما يند ، از ورقه هاي مشبک يا سورخدار استفاده مي شود . در خصوص مواد بسته بندي گوشت تازه بايد به اندازه کافي اکﺳﻴﮋن از بيرون به داخل بسته بند ي نفوذ نمايد تا رنگ سطحي گوشت در حد مطلوب باقي بماند . از طرف ديگر مواد غذا يي که حاوي چربي زيادي هستند مانند لبنيات در صورتي که در معرض اکﺳﻴﮋن زيادي قرار گيرند اکسيده مي شوند و به همين علت اغلب در خلا ويا جو بي اثر بسته بندي مي گردند و از ورق هاي با نفوذپذيري خيلي پا يين استفاده مي شود . در بسته بندي قهوه يا ماهي که بوي انها بايد انحصا رﺃ در داخل بسته بندي باشد نيز مواد بسته بندي با نفوذپذيري پايين به کار گرفته مي شود . مواد غذا يي که در معرض اکسيداسيون هوا هستند اغلب با استفاده از موار انتي اکسيدان مانند
BHA
و
BHT
محافظت مي گردند . محصو لاتي مانند ورقه هاي نازک غلات و چيپس ، ظريف وشکننده هستند و بايد به صورت غير متراکم بسته بندي شوند . اين موضوع باعث افزايش هوا در داخل بسته بندي مي گردد که همراه با افزايش سطح تماس محصول با هوا امکان اکسيداسيون ان را بيشتر مي نمايد . افزودن مواد انتي اکسيد ان به مواد بسته بندي و ماده غذا يي باعث حفا ظت و قابليت نگهداري بيشتر ماده غذا يي مي شود . اضافه کردن انتي اکسيدان به مواد بسته بندي نياز به اين ماده را در خود ماده غذا يي کنترل مي نما يد . اگر چه انتقال انتي اکسيدان از مواد بسته بندي به داخل ماده غذايي ممکن است اتفاق بيفتد ولي مصرف کننده بيشتر علاقه مند است تا از غذا هايي که مقدار انتي اکسيدان کمتري دارند استفاده نمايند .
فن اوري هاي که مي توانند براي بسته بندي مواد غذا ييفرايند شده مورد استفاده قرار مي گيرند عبارتند از :
-ورق هاي خوراکي عايق براي کند کردن انتقال رطو بت بين اجزا تشکيل دهند ه يک ماده غذايي که داراي فعاليت ابي متفاوت هستند .
-گيرند هاي اکﺳﻴﮋن براي کند کردن اکسيداسيون چربي ها .
...