نام فایل : انواع-روشهاي-تحقيق-در-روان-شناسي-اجتماعي-27-ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 22

حجم : 88 کیلوبایت

انواع روشهاي تحقيق در روان شناسي اجتماعي
1- با جمع بندي تعريفهاي مختلف مي توان روان شناسي اجتماعي را علم مطالعه رفتار فرد در وضع گروهي يا مطالعه علمي تعامل و روابط متقابل انسانها تعريف كرد.
2- رفتار به هر صورت تحت تاثير گروه قرار دارد، اعم از اينكه در جمع باشيم يا در تنهايي، جامعه و گروه الگوهاي رفتاري ويژه اي را در ما نقش مي زند و همين نقش زدنهاست كه تفاوتهاي فرهنگي افراد جوامع مختلف را مشخص مي كند.
3- روان شناسي اجتماعي با جامعه شناسي از اين نظ تفاوت دارد كه جامعه شناسي به رفتار گروه مي پردازد، اما روان شناسي اجتماعي به رفتار فرد در وضع گروهي توجه دارد. روان شناسي اجتماعي از مردم شناسي به اين شكل متمايز مي شود كه مردم شناسي به فولكلور اقوام و جوامع پرداخته و بيشتر جنبه توصيفي دارد، حال آنكه روان شناسي اجتماعي بيشتر استبناطي است و به دنبال دلايل رفتارهاي فولكوريك مي گردد. تنها تمايزي كه صاحبنظران توانسته اند بين روان شناسي اجتماعي و روان شناسي عمومي قايل شوند اين بوده است كه روان شناسي اجتماعي بيشتر به جنبه هاي اجتماعي رفتار توجه دارد و روان شناسي عمومي بيشتر به جنبه هاي فردي رفتار.
4- روان شناسي اجتماعي اگرچه به عنوان علمي مستقل و تجربي، تاريخچه اي چندان طولاني ندارد، اما ريشه هاي مباحث و مسائل آن را در قرون گذشته مي توان يافت، چنانكه افلاطون و ارسطو را نخستين روان شناسان اجتماعي دانسته اند.
5- اولين آزمايش روان شناسي اجتماعي در 1897 به وسيله نور من تريپلت، روان شناس دانشگاه ايند يا ناانجام شد كه نشان داد افراد در جمع و در حال رقابت، كاركرد بهتري دارند تا به صورت انفرادي.
6- نخستين كتابهاي روان شناسي اجتماعي در 1908 به وسيله ويليام مك دوگال و ادوارد راس نوشته شد.
7- دوره 1936 تا 1945 دوره جهش روان شناسي اجتماعي خوانده شد، زيرا آزمايشها و تحقيقات گسترده اي به وسيله كساني چون مظفر شريف و كورت لوين صورت گرفت كه نقش مهمي در درك عمومي از كاربردي بودن روان شناسي اجتماعي ايفا كرد.
8- سالهاي 1946 تا 1960 دوران كلاسيك خوانده شده است. در اين دوره پس از جنگ جهاني دوم بودجه هاي قابل توجهي براي تحقيقات روان شناسي اجتماعي به وسيله ارتش و سازمانهاي مختلف دولتي و خصوصي آمريكا اختصاص يافته و تحقيقات مهمي در اين دوره صورت گرفت.
9- سالهاي 1961 تا 1975 را سالهاي اعتماد و بحران خوانده اند. در اين سالها حوزه مطالعه روان شناسي اجتماعي گسترده تر شد و به موضوعهايي چون احساس و تفكر، شناخت اجتماعي و نظاير آنها پرداخته شد. اما، در عين حال ، با مطرح شدن اخلاق تحقيقات روان شناسي، محدوديتهايي براي تحقيقات روان شناسي اجتماعي ايجاد شد كه آن را بر بحران نسبي مواجه ساخت.
10- از سال 1976 به بعد را دوره كثرت گرايي خوانده اند؛ زيرا با مرزبنديهاي مشخص براي تحقيق روان شناسي اجتماعي، علاوه بر روش آزمايشگاهي، روشهاي تحقيق متنوع و مختلفي رايج شد و معايب و محاسن اين روشها تشريح گرديد و توصيه شد كه در هر مورد تحقيقاتي، روشهاي مختلفي به كار گرفته شود. به اين كاربرد روشهاي مختلف در يك تحقيق تعددگرايي شاخص گفته اند.
11- كثرت گرايي نه تنها در روش كه در ديدگاههاي روان شناسي اجتماعي نيز نفوذ كرد و دو ديدگاه داغ و سرد را به وجود آورد كه اولي بر نيازها ، تمايلات و هيجانهاي افراد تاكيد دارد، و دومي بر جنبه هاي معقولتر رفتار انسان نظير تفكر و قدرت تجزيه و تحليل او پرداخته و تاثير اين تجزيه و تحليل بر درك رويدادهاي محيط اطراف را مورد بررسي قرار داده است.
12- در حال حاضر روان شناسي اجتماعي با سه ويژگي تجربي بودن، تطبيقي بودن و كاربردي بودن مشخص مي شود.
13- روش علمي با مجموعه اي از واقعيتها آغاز شده به وضع نظريه ها مي پردازد و سپس دست به قياس زده و پيش بينيهايي عرضه مي كند.
14- روش علمي داراي ويژگيهايي است كه عبارتند از: مبتني بودن بر جبرگرايي علمي، استفاده از روش تجربي، ارائه تعاريف عملياتي مفاهيم و عينيت داشتن. همچنين روش علمي داراي چهار هدف كشف روابط، تبيين روابط پيش بيني و كنترل رويدادهاست.
15- در تحقيقات روان شناسي توجه به برخي نكات اساسي ضروري است. اين نكات به قرار زيرند: ويژگي هاي تقاضا، يعني، ممكن است موقعيت و شرايط آزمايش به گونه اي باشد كه آزمودني احساس كند بايد به شكل خاصي پاسخ بدهد. بيم ارزشيابي كه حاكي از نگراني آزمودني از مورد آزمون قرار گرفتن است و باعث مي شود آزمودني به شيوه خاصي پاسخ دهد تا خوب جلوه كند. انتظارات آزمايشگر كه بدان معني است كه آزمايشگر به نحوي رفتار كند كه آزمودني از رفتار يا گفتار او به هدف آزمايش پي‌ برده و رفتارهاي خود را به سوي تاييد (يا رد) فرضيه او جهت دهد. اعتبار دروني، يعني اينكه نتايج به دست آمده از تحقيق تا چه اندازه حاصل تغييرات و اثر متغير مستقل است. اعتبار بيروني به معني آن است كه نتايج يك تحقيق تا چه اندازه از گروه نمونه به جامعه آماري قابل تعميم است. واقع گرايي حقيقي ، يعني درجه شباهت موقعيت آزمايشي به موقعيت جهان واقعي، واقع گرايي آزمايشي عبارت است از ميزان واقعي بودن تجربه آزمايشي براي آزمودني. فريب آزمايشي وقتي به كار مي رود كه آزمايشگر نتواند هدف واقعي آزمايش را براي آزمودني افشا كند؛ اما چون طبق منشور اخلاقي تحقيقات روان‌شناسي، آزمودني را نبايد فريب داد، بلافاصله پس از آزمايش، آزمايشگر موظف است آزمودني را در جريان قرار داده و هدف اصلي آزمايش را براي او توضيح دهد. از آنجا كه در بيشتر مواقع، امكانات، اجازه انتخاب تصادفي نمونه‌هاي پژوهشي را نمي‌دهد، آزمايشگران اغلب مجبورند از نمونه هاي دم دست استفاده كنند. همچنين در تحقيقاتي كه محقق مجبورد است رفتار پيچيده اي را مشاهده كند و به ناچار از چند مشاهده گر براي مشاهده استفاده مي كند، پايايي ارزيابان بايد محاسبه شود تا بر دقت مشاهده آنها افزوده گردد.
16- در روان شناسي اجتماعي از روشهاي تحقيق مختلفي استفاده مي شود كه مهمترين آنها عبارتند از تحقيق آرشيوي، تحقيق زمينه يابي، تحقيق ميداني، آزمايش طبيعي، آزمايش ميداني و تحقق آزمايشگاهي.
رفتار در گروهها
1- گروه عبارت است از دو فردي يا بيشتر كه با هم تعامل دارند به نحوي كه هر يك مي تواند در ديگري يا در ديگران تاثير گذاشته يا از آنان متاثر شود. همچنين مي‌توان گروه را واجد اين ويژگيهاي دانست: تعامل بين افراد، داشتن درك و تصور از ديگر اعضا، ايجاد پيوندهاي عاطفي و وابستگيهاي متقابل يا نقشهاي متقابل.
2- انبوهه يا تجمع مجموعه هايي از افراد هستند كه با يكديگر در تعامل نباشند؛ مانند اشخاصي كه پشت چراغ قرمز عابر پياده ايستاده اند. همچنين افرادي كه در داخل يك آسانسور ايستاده اند، تشكيل يك انبوهه مي دهند.
3- حضور تماشاچيان مي تواند رفتار فرد را تحت تاثير قرار دهد حتي اگر تماشاچيان كاملاً غيرفعال باشند. الگوي تاثير اجتماعي ، نفوذ تماشاچيان را ناشي از سه عامل مي داند: تعداد تماشاچيان، بلاواسطه بودن آنها و نيرومندي يا پايگاه آنها، هر قدر تعداد تماشاچيان زيادتر، فاصله آنها از شخص كمتر و پايگاه آنها قويتر باشد، احتمال اينكه عملكرد شخص را دچار اختلال كند، بيشتر است. همچنين ميزان اختلال هنگامي بيشتر است كه شخص تسلط كمي بر تكليف مورد نظر داشته باشد يا تازه كار باشد.
4- در وضيعتي كه حضور تماشاچيان عملكرد انجام تكليف را در فرد بهتر كند، مي‌گويند آسان سازي اجتماعي صورت گرفته است. ميزان مهارت و تسلط فرد بر تكليف مورد نظر عاملي‌است كه حضور تماشاچيان، عملكرد او را بهتر و آسانتر مي‌سازد.
5- مدل انگيزشي، قضيه را چنين طرح مي كند كه حضور تماشاگران سبب تهييج در فرد مي شود و تمايل به عرضه پاسخ مسلط را در او افزايش مي دهد، سپس فرد از خود مي پرسد كه آيا رفتار مورد نظر تماشاگران همان رفتار مسلط اوست؟ اگر پاسخ او به اين سوال مثبت باشد، عملكرد او بالا مي رود و اگر پاسخ او منفي باشد ، عملكرد وي كاهش خواهد يافت.
6- اما اگر تماشاچيان فعال باشند، حالت رقابت آميز در گروه پيدا مي شود و بر عملكرد فرد در گروه تاثير مي گذارد. گفته مي شود كه اين تاثير ناشي از گروه همكوش است كه با شخص به رقابت پرداخته اند. منتها شرط بهبود عملكرد اين است كه گروه همكوش از فرد اندكي بهتر عمل كند. اگر كار گروه همكوش بدتر از خود شخص يا بسيار برتر از عملكرد فرد باشد، تاثير آن بر عملكرد شخص منفي خواهد بود. علاوه بر اين، در گروه همكوش ويژگيهاي تكليف از نظر آساني و خوب آموخته شدن نيز بر عملكرد فرد تاثير مي گذارد و همچنين افراد گروه همكوش از يكديگر سرمشق نيز مي‌گيرند.
7- گروهها را مي توانيم از چند جنبه بررسي كنيم: يكي برحسب تركيب گروه و ديگري بر حسب ساختار آن. منظور از تركيب، ويژگيهايي مانند اندازه و حجم گروه و غرض از ساختار گروه، نحوه وجود نظامهاي ارتباطي در داخل گروه است. همچنين مي‌توان گروهها را از جنبه پويايي مورد نظر قرار داد. پويايي گروه چگونگي تاثيرات متقابل افراد را در داخل گروه بررسي مي كند و بالاخره در گروهها نحوه عملكرد آنها در رسيدن به هدف مي تواند مورد نظر قرار گيرد.
...